ابزار دقیق تجهیزاتی برای اندازه گیری و کنترل هستند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی نقش انسان به عنوان واسط انجام کارها از بین رفته و جای آن را ماشینها گرفته است. ابزار دقیق نیز جزئی از همین مکانیسم و چرخه است که انسان را به رتبههای بالاتر مدیریت هدایت کرده و فعالیت انسانی را در این چرخه کاهش داده است. ابزار دقیق به انگلیسی Instrumentation خوانده میشود و شامل تجهیزات مختلفی است که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
ابزار دقیق چیست؟
ابزار دقیق به دستهای از ابزارها و تجهیزات اطلاق میشود که کار آنها ثبت و اندازهگیری دقیق مقادیر مختلف است. اگر بخواهیم تعریف بهتری از ابزار دقیق داشته باشیم باید بگوییم این تجهیزات قادر است مقادیر مختلف فیزیکی را محاسبه، اندازه گیری و ثبت کند، به همین دلیل جزو تجهیزات کمیت محور به حساب میآیند. با این ابزارها میتوان میزان رطوبت، دما، فشار، سطح و مواردی از این قبیل را اندازه گیری کرد. در صنایع مختلفی از ابزار دقیق استفاده میشود، به عنوان مثال ابزار دقیق در پتروشیمی استفادههای بسیار فراوانی دارد. همچنین ابزار دقیق در پالایشگاه که نیازمند اندازهگیری و محاسبات دقیق است نیز کابردهای بسیاری دارد.
بررسی انواع ابزار دقیق و دسته بندی آنها
همانگونه که گفتیم ابزار دقیق در دستهبندیهای مختلفی جای میگیرد، انواع نمایشدهندهها، کنترلرها، ترانسمیترها، سنسورها، ضبطکنندهها (رکوردرها) و ... جزو ابزار دقیق به حساب میآیند. تمامی این وسایل را میتوان در دو دستهبندی جای داد که عبارتند از:
- انواع ابزار دقیق اندازهگیری و ثبت کننده: ابزارهایی که اقدام به ثبت و ضبط میزان، سطح، دما، رطوبت و غیره میکنند.
- انواع ابزار دقیق نمایشدهنده: ابزارهایی که مقادیر ثبت شده توسط ابزار دقیقهای اندازهگیری را نشان میدهند.
در زیر مجموعه دو دسته بالا سه دسته بندی میتوان نام برد که عبارتند از:
- ابزار دقیق های کنترلی
- ابزار دقیق های اندازه گیری
- ابزار دقیق های محرک
مجموعه ابزارهایی که در بالا نام برده شد اگر در یک محیط استفاده شود، در واقع آن محیط مجهز به سیستم کنترل اتومات خواهد شد؛ در ادامه به بررسی هر یک از انواع ابزار دقیق خواهیم پرداخت.
یک- ابزار دقیق کنترل کننده
امروزه در مراکز صنعتی، پالایشگاهی، پتروشیمی و غیره برای مدیریت و کنترل دیگر از نیروی انسانی استفاده نمیشود؛ چراکه با گسترش این صنایع نیاز به دقت بالاتری برای کنترل این محیطها بود، به همین خاطر امروزه در این اماکن از رایانههایی استفاده میشود که به آن پی ال سی (PLC) گفته میشود، پی ال سیها وظیفه کنترل این محیطها را به عهده گرفتهاند. بنابراین یک PLC در واقع یک کنترل کننده است که در زیر مجموعه ابزار دقیق به حساب میآید.
دو- ابزار دقیق اندازه گیری
در محیطهای پالایشگاهی، کارخانهای، تولیدی، آزمایشگاهی و غیره نیاز است تا مقادیر مختلف سطوح اندازه گیری شود. این سطوح شامل موارد زیر میشود:
- دما
- فشار
- حرارت
- هد سیالات
- دبی سیالات
- جریان سیالات
سه- ابزار دقیق محرک
محرکها تجهیزاتی هستند که دستورات صادر شده از سوی PLC یا انواع کنترلکنندهها گرفته و آنها به اِعمال میکنند. به عنوان مثال یک PLC فرمانی صادر میکند که باید توسط شیر کنترل اعمال شود، PLC کنترل کننده و شیر کنترل به عنوان محرک به حساب میآید. ابزار دقیق کاربردی مقادیر دقیق صادر شده را اجرا کرده تا چرخه سیستم کامل شود. ابزار دقیق محرک انواع مختلفی داشته و متنوعترن نوع ابزار دقیق به حساب میآید.
شما میتوانید انواع ابزار دقیق را در فروشگاه اینترنتی پیگاس خریداری کرده و در نقاط مختلف کشور از جمله شیراز، اصفهان، تهران، تبریز، مشهد و غیره تحویل بگیرید.